Sepot en sepotcodes na 1 maart 2021

 

 

Sepot en sepotcodes:  

 

Het oorspronkelijke idee is dat de politie onderzoek doet, dat vastlegt in een proces verbaal, en dat naar de Officier van Justitie stuurt. Deze beoordeelt dan de zaak.  en besluit dan wel of niet tot vervolging.  Als er geen zaak van wordt gemaakt dan wordt deze geseponeerd. De voormalige verdachte behoort daar een brief over te krijgen waarin staat waarom de zaak is geseponeerd en op welke datum. In beginsel heeft de ex verdachte vanaf dat moment 90 dagen de tijd om schadevergoeding te vragen voor voorlopige hechtenis en gemaakte kosten van rechtsbijstand.      

 

Vaak doet het O.M. echter helemaal niets met de zaak en laat deze eindeloos liggen zonder de betrokkene daarover te informeren.  Een oude term daarvoor is oplegging ter verjaring, het wordt ook wel genoemd sepot 00. 

 

Gedurende de tijd dat de zaak stil ligt is heeft de verdachte ook geen recht op vergoeding van schade en eventueel gemaakte kosten.  Hier valt wel wat aan te doen door het O.M. regelmatig te herinneren aan de zaak.  Eventueel kan ook nog een verzoek aan de rechter Commissaris worden gedaan op grond van 180 wetboek van Strafvordering. 

 

Een nog ergere variant is dat het O.M. de zaak seponeert zonder de inmiddels ex verdachte daarover zelfs maar te informeren. De eventuele termijn voor het vragen van schadevergoeding voor voorlopige hechtenis of kosten rechtsbijstand kan dan mogelijk ongemerkt verlopen. 

 

Als er wel netjes wordt geseponeerd: De sepots worden ingedeeld in twee groepen. Dat zijn de technische sepots en de beleidssepots.

 

Bij een technisch sepot heeft u, als u het op tijd vraagt,   in beginsel recht op schadevergoeding voor voorlopige hechtenis en kosten van rechtsbijstand.  Bij een beleidssepot is dit vaak een punt van discussie. Wat dat betreft is het dus beter als uw zaak wordt geseponeerd met een technisch sepot.      

De technische sepots zijn : 

 

01 ten onrechte als verdachte aangemerkt

Deze sepotgrond is uitsluitend bedoeld voor de gevallen waarin er in het opsporingsonderzoek feiten en omstandigheden naar voren komen die – bezien naar het huidige moment – ondubbelzinnig wijzen op de onschuld van betrokkene. Met andere woorden, als diezelfde feiten en omstandigheden al bekend zouden zijn geweest bij de start van het opsporingsonderzoek, dan was de betrokkene niet als verdachte aangemerkt. Dat neemt niet weg dat de aanvankelijke verdenking op goede gronden kan zijn gerezen. De gebleken onschuld van de betrokkene kan bijvoorbeeld volgen uit een persoonsverwisseling, verkeerd inboeken bij politie/ parket of een valse aangifte. Maar ook uit resultaten van het opsporingsonderzoek, zoals een vastgesteld alibi, uitsluiting op basis van DNA of andere feiten en omstandigheden waaruit bewijs naar voren komt ten aanzien van de onschuld van de betrokkene.

 

02 onvoldoende bewijs

Hiervan is sprake wanneer er onvoldoende bewijs is of bewijs dat niet voldoende overtuigt. Sepotgrond 02 kan pas aan de orde zijn nadat is geoordeeld dat geen grond bestaat voor een sepot 01. Als de sepotbeslissing geheel en al gedragen kan worden door sepotgrond 07, dan komt sepotgrond 02 niet voor toepassing in aanmerking.

 

03 niet ontvankelijk

Bijv. wegens verjaring, overlijden, klachtdelict zonder klacht,verdachte jonger dan 12 jaar.

 

04 burgerlijke rechter niet bevoegd

Dit gaat niet om de onbevoegdheid van een rechtbank maar om de onbevoegdheid van de burgerlijke rechter als zodanig, bijvoorbeeld in zaken waarin de militaire rechterbevoegd is.

 

05 feit niet strafbaar

In geval bestanddeel delict ontbreekt.

 

06 dader niet strafbaar

In geval van noodweer/ -exces;

in geval van psychische overmacht.

Deze sepotgrond kan worden gebruikt in het geval dat de dader, zelf slachtoffer van mensenhandel, het strafbare feit onder dwang heeft gepleegd (non-punishment beginsel);indien de (technische) sepotgrond 06 niet in aanmerkingkomt, kan (beleids)sepotgrond 42 worden gebruikt.

 

De beleidssepots zijn 

 

07 onrechtmatig verkregen bewijs

In geval (een gedeelte van) het bewijs onrechtmatig is verkregen en geen veroordeling kan volgen.

 

08 bestuurlijke boete: strafrechter niet bevoegd

In geval het betreffende feit met een bestuurlijke boete moet worden afgedaan en de strafrechter op basis van de wettelijke regeling niet bevoegd is kennis te nemen van dat feit in die omstandigheden.

 

09 rechtmatige geweldsaanwending (politie)ambtenaar

Indien na onderzoek blijkt dat de opsporingsambtenaar heeft gehandeld binnen de wettelijke kaders en rechtmatig geweld heeft aangewend.

 

20 ander dan strafrechtelijk ingrijpen prevaleert

Plaats gehad hebbend of te verwachten bestuurlijk of semi-strafrechtelijk (d.w.z. tuchtrechtelijk of administratief, bijv. fiscaal) ingrijpen prevaleert op gronden van billijkheid of doelmatigheid boven strafvervolging.

 

21 civielrechtelijke jeugdmaatregel

Een reeds genomen of nog te nemen maatregel van het civiele kinderrecht wordt doelmatiger geoordeeld.

 

22 strafrechtelijke jeugdmaatregel

In verband met een reeds lopende PIJ wordt een nieuwe strafvervolging onnodig geacht.

 

23 tbs

In verband met een reeds lopende tbs wordt een nieuwe strafvervolging onnodig geacht.

 

30 landsbelang

Staatsveiligheid, ontzien van buitenlandse betrekkingen, voorkomen van ongewenste maatschappelijke onrust.

 

31 wetswijziging

In verband met te verwachten wetswijziging op grond van wijziging van inzicht in strafbaarheid of strafwaardigheid.

 

32 onvoldoende nationaal belang

Voorkeur wordt gegeven aan berechting in het buitenland; de verdachte is uitgezet dan wel uitgeleverd; de verdachte verblijft in het buitenland en is niet bereikbaar, dan wel de kosten van vervolging wegen niet op tegen het te beschermen belang.

 

40 gering feit

Het feit is een zo geringe inbreuk op de rechtsorde of heeft zo weinig schade veroorzaakt, dat een strafvervolging terzake het strafbare feit waaronder het is te brengen onevenredig zwaar zou zijn in verhouding tot wat heeft plaatsgevonden.

 

41 gering aandeel in het feit

Het feit, door samenwerking van meer dan één persoon gepleegd, is op zich zelf wel ernstig genoeg voor een strafvervolging maar het aandeel van de verdachte daarin is zo gering, dat een strafvervolging van hem onevenredig zwaar zou zijn.

 

42 geringe strafwaardigheid van het feit

Hoewel aan de formele eisen van een strafbaar feit is voldaan en een rechtvaardigingsgrond of schulduitsluitingsgrond (overmacht, noodweer e.d.) in strikte zin ontbreekt, is het gebeurde ten aanzien van een strafuitsluitingsgrond een zodanig randgeval dat een strafvervolging onevenredig zwaar zou zijn.

Deze sepotgrond kan worden gebruikt in het geval dat de dader zelf slachtoffer van mensenhandel is en er een zodanig directe relatie bestaat tussen het strafbare feit en de genoemde mensenhandel dat vervolging van de verdachte niet opportuun is, terwijl sepot 06 niet aan de orde is (non-punishment beginsel)

 

43 oud feit

Het belang van strafrechtelijk ingrijpen is te gering geworden in verband met de lange tijd die is verstreken na het plegen van het feit, hoewel dit nog niet verjaard is, of de ‘redelijke termijn’ van artikel 6 EVRM is verstreken; vervolging kan daarom onbillijk of ondoelmatig worden geacht.

 

44 maatschappelijk belangenconflict

Hoewel formeel strafbaar, is het feit een uitvloeisel van een sociaal economisch of politiek conflict met een ideologische achtergrond dat zich moeilijk leent tot incidentele strafrechtelijke beoordeling en beïnvloeding; het is daarbij niet van zodanige ernst, dat strafvervolging desondanks geboden zou zijn als bijv. ernstige geweldsdaden; gedacht is aan bedrijfsbezettingen, alternatieve hulp aan minderjarigen, e.d..

 

50 leeftijd

Hoewel strafvervolging op grond van de leeftijd wel mogelijk is, wordt in verband met de jeugdige of gevorderde leeftijd vervolging niet doelmatig of te zwaar geacht.

 

51 recente bestraffing

In verband met een recente strafoplegging (inclusief strafbeschikking) of transactie wordt een nieuwe strafvervolging overbodig geacht, omdat het feit, was het eerder bekend geweest, in die strafrechtelijke reactie zou zijn meegenomen (vgl. art. 63 Sr).

 

52 door feit of gevolgen getroffen

Door eigen letsel; door letsel of verlies van naasten; in zijn maatschappelijke positie of in de verhouding tot zijn naaste omgeving; door ernstige financiële schade, rechtstreeks uit het feit voortvloeiend of door verplichte schadevergoeding; door een reactie van de overheid op het gepleegde feit, welke reactie voldoende representatief, te zwaar of minder juist blijkt te zijn geweest, bijv. inverzekeringstelling, hard politieoptreden of onjuiste formaliteiten.

 

53 gezondheidstoestand

Dit heeft betrekking op tijdelijke of permanente, zowel geestelijke als lichamelijke toestand van verdachte.

 

54 reclasseringsbelang

Strafrechtelijk ingrijpen zou hulpverlening door reclassering, kinderbescherming, dan wel andere instantie, doorkruisen.

 

55 gewijzigde omstandigheden

Verbeterd levensgedrag van verdachte; dan wel omstandigheden die tot het delict hebben geleid of die tot recidive zouden kunnen leiden, bestaan niet meer of zijn in belangrijke mate gewijzigd.

 

56 verdachte onvindbaar

Ondanks naspeuringen blijkt de verdachte niet te vinden, vervolging lijkt daarom weinig zin te hebben

 

58 corporatie wordt vervolgd

 

59 leidinggever wordt vervolgd

 

70 verhouding tot de benadeelde geregeld

Het conflict is door verzoening of schadevergoeding zodanig opgelost, dat vervolging geen zin meer heeft.

 

71 medeschuld van de benadeelde

De benadeelde heeft het feit uitgelokt of de verdachte getergd of het hem zeer gemakkelijk gemaakt.

 

72 vervolging in strijd met belang van benadeelde

Hoewel niet een geval als genoemd in de voorgaande twee gronden (70-71) aanwezig is, brengt de benadeelde te respecteren redenen naar voren om geen vervolging in te stellen, vreest moeilijkheden, wil liever niet in de openbaarheid komen; er is niet een meer algemeen belang dat om vervolging vraagt.

 

73 beperkte kring

Het feit heeft zich in zo beperkte kring afgespeeld – gezin, buren, e.d. – dat, in verband met de mate van ernst van het feit, onvoldoende gemeenschapsbelang aanwezig lijkt om een strafvervolging te rechtvaardigen.

 

74 civiel en administratief recht

Er is wel formeel een strafbaar feit te construeren – zoals verduistering, onttrekken aan beslag, zaakbeschadiging –maar het gemeenschapsbelang is zeer gering en de aan de benadeelde toegebrachte schade lijkt beter langs civielrechtelijke of administratiefrechtelijke weg te kunnen worden geregeld; er is geen reden tot overheidsingrijpen; partijen kunnen hun conflict beter onderling gerechtelijk uitvechten.

 

Administratief sepot

99 feit dubbel ingeboekt in COMPAS/GPS

In een enkel geval worden zaken dubbel ingeboekt (bijvoorbeeld bij een ingevorderd rijbewijs). Eén van deze zaken zal administratief afgeboekt moeten worden.

 

bezwaar tegen sepotcode

 

Als een gewezen verdachte het niet eens is met (de codering van) de sepotbeslissing kan dit schriftelijk worden kenbaar gemaakt aan de (hoofd)officier van justitie. Zo’n brief dient volgens de algemene klachtenregeling van hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht te worden behandeld. Dat houdt onder meer in dat het principe van hoor en wederhoor geldt en dat de klacht wordt behandeld door een persoon die niet betrokken is geweest bij de gedraging waarop de klacht betrekking heeft.

 

 

Per 1 maart 2021 zijn de regels om een zaak te seponeren gewijzigd. 

 

Tot 1 maart werd ook nog gebruik gemaakt van het voorwaardelijk sepot met bijzondere voorwaarden.  Dat wordt sinds 1 maart 2021 niet meer aangeboden, er wordt nu gebruik gemaakt van de strafbeschikking met gedragsaanwijzing als bedoeld in artikel 257a lid 3 Sv.

 

Dit nieuwe beleid is nadelig voor uw mogelijkheden om de zaak zonder straf of maatregel te laten eindigen, er is immers geen sprake meer van een sepot. Ook is het nadelig voor uw mogelijkheden om schadevergoeding te krijgen voor eventueel doorgemaakte voorlopige hechtenis en door u gemaakte kosten.    

 

Een voorwaardelijk sepot zonder bijzondere voorwaarden ( dus met alleen de algemene voorwaarde van het niet plegen van strafbare feiten gedurende een bepaalde periode) kan overigens nog wel. 

 

Het kan dus van belang zijn om ervoor te zorgen dat eventuele bijzondere voorwaarden  niet meer nodig zijn op het moment van de beoordeling van de zaak. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan verzoening en schadevergoeding.